به گزارش پایگاه فراخوانهای علمی پژوهشی کشور به نقل از بنانیوز ؛ هدف این کتاب آشنایی با فنون ساخت در معماری ایران و شناخت ویژگی‌های ساختاری معماری سنتی در مناطق مختلف کشور و سیستم‌های سازه‌ای آنها میباشد. فصول هفده گانه کتاب امکان درک دقیق و صحیح معماری ایران و ارزشهای آن را با استفاده از تصاویر بسیار فراهم میسازد و این آغاز مسیری است برای پی بردن به روابط موجود بین عناصر ساختمانی و دیگر عوامل تأثیرگذار بر معماری و فناوری سازه در معماری غنی و پرشکوه ایران. در این کتاب رابطه ساختار با اقلیم، فرهنگ، آداب و رسوم اجتماعی و ویژگی‌های جغرافیایی که هر کدام مقوله مهمی در فن شناسی معماری ایران به شمار میروند و شناخت دقیق آنها مستلزم بررسیها و تحقیقات گسترده‌ای بوده است با استفاده از نتایج این مطالعات و ارائه مصادیق واقعی به تفصیل بیان شده است.
کتاب “فن شناسی معماری ایران” در هفده فصل منتشر گردیده است.
فصل اول کتاب به ساختمایه‌های معماری سنتی اختصاص دارد و فصل دوم به ملات‌ها و اندودهای پرکاربرد در معماری ایران پرداخته است. در فصل سوم با ورود به موضوع پی‌ها و جرز‌ها، شیوه‌های ساخت بناها با مصالح متنوع و موجود تشریح شده است. در فصل چهارم مباحث بسیار مهم و گسترده‌ای مانند تاغ‌ها و گنبدها در قالب فصلی با عنوان پوشش‌های منحنی مورد بررسی قرار گرفته است. در این فصل سعی شده است تا از منابع گسترده‌ای برای توضیح جامع مبانی معماری سنتی تاغ و گنبد استفاده شود. موضوع پوشش‌های غیرمنحنی شامل سقف‌های مسطح و شیروانی نیز در فصل پنجم بصورت مجزا مورد بررسی قرار گرفته است.
در فصل ششم، کاربندی و مقرنس، دو عنصر سازه‌ای- تزئینی معماری ایران بررسی شدهاند. فصلهای هفتم تا یازدهم نیز به سازه‌های خاص معماری ایران، شامل بادگیر، مناره، سابات، آسیا و کبوترخانه اختصاص یافتهاند. در فصل دوازدهم سیر تحول آجرکاری در ایران به لحاظ اهمیت و جایگاه آن هم از دیدگاه معماری و هم از نظر سازه و تزئینات به تفصیل بیان شده است. تزئینات وابسته به معماری شامل کاشی، نقاشی، گچبری، تزئینات فلزی و چوبی در فصل سیزدهم مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. فصل چهاردهم در ارتباط با برداشت و مستندسازی بناهاست، که در تمامی مراحل شناخت، مقاوم‌سازی و بهسازی بناها حائز اهمیت بسیار میباشد.
فصل پانزده به توضیح مفصل در رابطه با اشکال گوناگون چفدهای بکار رفته در معماری ایران میپردازد. دو فصل پایانی کتاب به مباحث زلزله، پایداری سازه‌های سنتی و چگونگی مقاوم‌سازی سازه‌های معماری گذشته ایران اختصاص دارد. دو پیوست در انتهای کتاب، که حاصل مطالعات گسترده و تفصیلی بر روی بناهای مختلف است، شامل فهرست جامعی از بناهای تاریخی کشور و جزئیات سازه‌ای آنها و نیز نام معماران گذشته و معاصر ایران، به منظور نکو داشت یاد و خاطره آنان و قدردانی از تلاش ارزشمند آنان در شکل گیری تمدن با شکوه ایران میباشد.
عناوین فصلهای کتاب عبارتند از:
• فصل اول: ساختمايهها
• فصل دوم: ملات‌ها و اندودها
• فصل سوم: پي و جرز
• فصل چهارم: پوششهاي منحني
• فصل پنجم: پوششهاي غيرمنحني
• فصل ششم: کاربندي و مقرنس
• فصل هفتم: بادگير
• فصل هشتم: مناره (منار)
• فصل نهم: سابات
• فصل دهم: آسيا
• فصل یازدهم: کبوترخانه
• فصل دوازدهم: سير تحول آجرکاري در ايران
• فصل سیزدهم: تزئينات وابسته به معماري
• فصل چهاردهم: برداشت و مستندسازي
• فصل پانزدهم: شكل شناسي چفدها و تاغ‌ها
• فصل شانزدهم: زلزله و سازههاي سنتي
• فصل هفددهم: مرمت و پايدارسازي بناها
• پيوست 1 . جزئيات سازه اي بناها
• پيوست 2 . مهرازان ايراني
با توجه به کمبود منابع فارسی در زمینه فن شناسی معماری ایران، امید است این کتاب با معرفی مصور فنون مورد استفاده در معماری غنی و پرافتخار ایران بتواند به عنوان یک کتاب مرجع برای معماران و مهندسان کشور و دانشجویان این رشتهها قابل استفاده باشد.
علاقهمندان میتوانند جهت تهیه کتاب به فروشگاههای انتشارات دانشگاه تهران (خیابان انقلاب، مقابل دانشگاه تهران) مراجعه نموده و برای خرید اینترنتی کتاب به سایت انتشارات دانشگاه تهران با آدرس http://press.ut.ac.ir/ مراجعه نمایند