به گزارش پایگاه فراخوانهای علمی پژوهشی کشور (callforpapers.ir) در طول چند دهه گذشته سلامت به عنوان یکی از حقوق بشر و یک هدف اجتماعی در جهان شناخته شده است. بدین معنی که سلامت برای ارضای نیازهای اساسی و بهبود کیفیت زندگی انسان لازم بوده و باید در دسترس همه انسانها قرار گیرد.
اخیرا مفهوم وسیعتری از سلامتی به وجود آمده است که شامل بهبود کیفیت زندگی است. مطالعه کیفیت زندگی در ایران، خصوصا در بین نابینایان و کم بینایان پیشینهای ندارد. از همین رو پژوهشی در کشور با هدف تعیین تفاوت کیفیت زندگی دانشآموزان نابینا با همتایان بینای آنها از نظر سنی، جنسی، و محل سکونت بر روی 93 دانشآموز نابینا و کم بینا شامل 18 دختر و 75 پسر 15 ساله و بزرگتر ساکن شهر تهران و مشغول به تحصیل در مدارس نابینایان انجام و با گروهی از دانشآموزان عادی مدارس (سه برابر نمونههای قبلی پژوهش) مقایسه صورت است.
نتایج این تحقیق که توسط جلیل کوهپایهزاده و همکاران وی انجام شده، نشان داد حدود نیمی از دانشآموزان نابینای مورد بررسی در این تحقیق، کیفیت زندگی متوسط و 25 درصد کیفیت زندگی پایین و 25 درصد کیفیت زندگی بالایی دارند.
کیفیت زندگی دانشآموزان نابینا و بینا در حوزه تحرک اختلاف معنادار داشته و در دانشآموزان بینا کیفیت زندگی بالاتر نشان داده شد.
یافتههای این پژوهش حاکی از آن بود که بر خلاف تصور عموم، دانشآموزان نابینا در حوزه مراقبت از خود از جمله حمام کردن، لباس پوشیدن و …، حوزه اجتماعی مثل شرکت در جشنها و عزاریها و معاشرت با اقوام و نزدیکان و ذهنی مانند احساس سرباری بر دیگران، افسردگی و از دست دادن اعتماد به نفس هیچ تفاوت معناداری با دانشآموزان بینا نداشتهاند و در واقع برداشت ذهنی آنها از کیفیت زندگی خود مطابق مردم و مسوولان نبوده و برتر از آنچه پنداشته میشود، بوده است.
همچنین نتایج بیانگر آن است که هرچه حدت بینایی دانشآموزان نابینا بیشتر باشد کیفیت زندگی بالاتری خواهند داشت. این یافته بر تلاش برای توانمند کردن هر چه بیشتر حس بینایی در نابینایان تاکید دارد تا با به دست آوردن حداکثر توانایی بینایی از طریق جدیدترین روشها و ابزار به بالاترین سطح کیفیت زندگی دست یابند.
این پژوهش زمان نابینایی فرد و ارتباط آن با کیفیت زندگی را رد کرد و با ارتباط سنجی متغیر کیفیت زندگی و مدت زمان نابینایی به این نتیجه دست یافت که افزایش سن دانشآموزان ارتباطی به کیفیت زندگی آنها ندارد.
بر اساس نتایج این تحقیق، همچنین جنسیت دانشآموزان نابینا ارتباطی با کیفیت زندگی آنها ندارد.
این پژوهش توصیه کرده است که به دلیل نقص در جنبه تحرک و جابجایی دانشآموزان نابینا خانوادهها و مسوولان امر بر توسعه تسهیلات حمل و نقل فردی و اجتماعی خاص نابینایان بیش از پیش اهتمام بورزند و نیز از آنجاکه حدت بینایی پایین موجب کاهش کیفیت زندگی دانشآموزان نابینا می شود از این رو با پیشگیری از پیشرفت ناقص بینایی و تصحیح هرچه کاملتر کاهش بینایی با استفاده از وسایل کمک بینایی جدید و مناسب، کیفیت زندگی بهتر برای این گروه مهیا شود.