به گزارش پایگاه فراخوانهای علمی پژوهشی کشور ؛ جایزه یک میلیون یورویی مغز دانمارک در سال 2016 به “تیموتی بلیس”، “گراهام کولینگراید” و “ریچارد موریس” برای ارائه بینشی مهم در زمینه شیوهای که مغز انسان به یادآوری، یادگیری و هدایت میپردازد، اعطا شد.
کمیته این جایزه بینالمللی در بیانیهای اعلام کرد: این سه دانشمند در کنار هم نشان دادند که چگونه مغز میتواند از طریق تجربه کردن تغییر کند و به انسان اجازه دهد تا اطلاعات جدید کسب کرده و با محیط اطرافش سازگار شود. این دانشمندان همچنین ابزار بهتری برای درک بیماریهای جدی مانند افسردگی، صرع و اعتیاد به مواد مخدر ارائه کردهاند دستاوردهایی مانند این باید به رسمیت شناخته شوند.
منطقه “هیپوکامپ” که در اعماق مرکز مغز قرار دارد، پرتال یادگیری مغز است که انسان را قادر به ذخیره اطلاعات میکند. این سه دانشمندان نشان دادهاند که چگونه نورونهای این ناحیه با هم همکاری کرده و پایهای برای درک چگونگی یادگیری انسانها ارائه کردهاند.
آنها نشان دادهاند که چگونه ارتباط سلولهای مغزی در “هیپوکامپ” میتواند از طریق تحریک پیدرپی تقویت شود. این فرآیند نیرومندسازی طولانیمدت خوانده میشود.
دانشمندان همچنین مکانیزمهای پشت این پدیده را توصیف کرده و ثابت کردهاند که نیرومندسازی طولانیمدت، اساس قابلیت انسان برای یادگیری، یادآوری و هدایت محیط اطراف است.
علاوه بر آن، نتایج تحقیقات این سه دانشمندان نشان میدهد که مغز قادر است حالات و رویدادهای جدید را رسیدگی و سازگار کند و این انعطافپذیری به مغز اجازه میدهد خود را پس از آسیبهایی مانند سکته و کوری ناگهانی مجددا سازماندهی کند.
“بلیس” از موسسه “کریک” در لندن نخستین توصیف دقیق از نیرومندسازی طولانیمدت را در هر دو حیوانات بیهوش و هوشیار در سال 1973 ارائه کرد. از آن زمان، وی بشدت به کار برای توصیف مکانیسمهای زیربنایی پرداخته و نیروی پیشران این حوزه تحقیقاتی بوده است.
“کولینگراید” که استاد علوم اعصاب در آناتومی دانشگاه ”بریستول” و رئیس دپارتمان فیزیولوژی دانشگاه “تورنتو” است، روشهای دارویی پیچیده را برای شناسایی و توصیف مولکولها و گیرندههای مسئول نیرومندسازی طولانیمدت طراحی و اعمال کرده است.
“موریس”، استاد علوم اعصاب دانشگاه “ادینبورگ”، روش “ماز آب موریس” را برای اثبات اینکه “هیپوکامپ” در توانایی انسان برای جهتیابی نقش اساسی دارد، ابداع کرد.
جایزه تحقیقات مغز که در سال 2010 تاسیس شده، سالانه توسط سازمان غیرانتفاعی بنیاد اروپایی تحقیقات Lundbeck در دانمارک اعطا میشود.
این جایزه بطور مشترک طی مراسمی در روز اول ژوئیه (11 تیر 1395) در کپنهاگ به سه دانشمند مذکور اهدا خواهد شد.